Realizatorami działań interwencyjnych w przeciwdziałaniu przemocy domowej są członkowie Gminnego Zespołu Interdyscyplinarnego ds. przeciwdziałania przemocy domowej w Gminie Skołyszyn, powołanego Zarządzeniem Wójta Gminy Skołyszyn NR 157/2023 z dnia 25.09.2023 roku z późn. zm. Do Zespołu powołani zostali przedstawiciele instytucji:
- Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Skołyszynie,
- Placówek Oświatowych z terenu Gminy Skołyszyn,
- Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Skołyszynie,
- Posterunku Policji w Skołyszynie
- Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Skołyszynie
- Środowiskowego Domu Samopomocy w Przysiekach,
- Kuratorskiej Służby Sądowej Sądu Rejonowego w Jaśle,
- Prokuratury Rejonowej w Jaśle.
Działania w ramach realizacji procedury Niebieskie Karty prowadzone są przede wszystkim przez grupy diagnostyczno-pomocowe, powoływane przez Zespół Interdyscyplinarny. Do pracy w grupach diagnostyczno-pomocowych każdorazowo zapraszane są osoby reprezentujące poszczególne instytucje, w zależności od potrzeb.
Diagnoza lokalna zjawiska przemocy
i zasoby instytucjonalne
Zjawisko przemocy na terenie gminy Gminy nie stanowi dominującego problemu społecznego, w ujęciu statystycznym. Niemniej jednak, z punktu widzenia szkód fizycznych, psychicznych, moralnych i społecznych, zjawisko przemocy należy traktować priorytetowo.
Gmina Skołyszyn realizuje zadania wynikające z ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej w oparciu o lokalne zasoby instytucjonalne i kadrowe, jak również dostępne na terenie powiatu jasielskiego oraz podległe samorządowi województwa podkarpackiego bądź wojewodzie, tj.:
- Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Skołyszynie,
- Gminny Zespół Interdyscyplinarny ds. przeciwdziałania przemocy domowej w Gminie Skołyszyn,
- Posterunek Policji w Skołyszynie
- Komenda Powiatowa Policji w Jaśle,
- Punkt Nieodpłatnej Pomocy Prawnej i Poradnictwa Obywatelskiego w Skołyszynie,
- Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych,
- Urząd Gminy,
- Szkoły i Przedszkola,
- Środowiskowy Dom Samopomocy w Przysiekach,
- Niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej,
- Zespół Kuratorskiej Służby Sądowej w Jaśle,
- Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Jaśle
- Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Jaśle,
- Prokuratura Rejonowa w Jaśle.
Teoretyczne podstawy
zjawiska przemocy domowej
Pierwsza definicja zjawiska przemocy domowej została określona w ustawie z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy domowej (tekst jednolity Dz. U. z 2021 roku, poz. 1249 z późniejszymi zmianami). Ustawa określa, że przemoc domowa to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:
- narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia,
- naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną,
- powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę,
- ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej,
- istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Przemoc w rodzinie może przybierać różne formy:
- przemoc fizyczna
- przemoc psychiczna
- przemoc seksualna
- przemoc ekonomiczna
Polskie prawo bardzo wyraźnie wskazuje, że krzywdzenie członków rodziny jest przestępstwem i jak każde inne podlega karze. Każda osoba doznająca krzywdy ma prawo do ochrony, a przede wszystkim do powstrzymania i przerwania przemocy. Przemoc jako przestępstwo przeciwko osobom bliskim ścigana jest prawem, zapisanym w artykułach kodeksu karnego.
Działania Zespołu Interdyscyplinarnego wszczynane są na podstawie złożonego pisemnego zgłoszenia świadka stosowania przemocy domowej lub wypełnionego formularza „Niebieska Karta A”.
W celu zgłoszenia zaistniałego problemu wymagającego pomocy i uruchomienia pracy Gminnego Zespołu Interdyscyplinarnego ds. przeciwdziałania przemocy domowej w Gminie Skołyszyn należy złożyć pisemny wniosek.
Uruchomienie pracy zespołu interdyscyplinarnego na podstawie pisemnego zgłoszenia może nastąpić na:
- prośbę rodziców lub innych dorosłych członków rodziny,
- prośbę dziecka,
- informacje uzyskane od członków społeczności lokalnej,
- informacje od innych służb np. (urzędu pracy, Kościoła, organizacji pozarządowych).
Instytucje uprawnione do wypełniania formularza „Niebieska Karta A”: jednostki organizacyjne pomocy społecznej, gminna komisja rozwiązywania problemów alkoholowych, policja, oświata i ochrona zdrowia.
Wniosek można złożyć osobiście lub listownie pod adresem:
Gminny Zespół Interdyscyplinarny
ds. przeciwdziałania przemocy domowej
w Gminie Skołyszyn
(budynek GOPS Skołyszyn)
38-242 Skołyszyn 317
telefon: (13) 449 10 26
Jeśli w Twoim otoczeniu znajduje się rodzina lub osoba, której sytuacja życiowa zaniepokoiła Ciebie i uważasz, że członkowie tej rodziny wymagają naszej pomocy zgłoś się do ośrodka pomocy społecznej, na Policją, do szkoły lub lekarza.